Wykład otwarty dr Eli Zaady z Centrum Badań i Rozwoju Katif w Ministerstwie Innowacji, Nauki i Technologii w Izrael uw ramach wizyty mentoringowej

16 09 2025

Kategoria: I.1.1/IV.1.1, Wydarzenia

Zapraszamy na wykład otwarty dr Eli Zaady z Centrum Badań i Rozwoju Katif w Ministerstwie Innowacji, Nauki i Technologii w Izraelu pt. „The role of biocrusts as ecosystem engineers in dry environments”, który został przygotowany w ramach wizyty mentoringowej Działania I.1.1/IV.1.1 „Program Mentor”.

Biologiczne skorupy glebowe (bioskorupy) dobrze wpisują się w koncepcję strefy krytycznej. Koncepcja ta definiuje strefę krytyczną jako heterogeniczny obszar położony kilka centymetrów pod powierzchnią, gdzie litosfera, atmosfera i biosfera oddziałują na siebie. W tej strefie organizmy żywe regulują naturalne siedlisko i decydują o dostępności zasobów podtrzymujących życie. Bioskorupy przyczyniają się do: a) promowania niemal wszystkich dopływów i odpływów (takich jak gazy, składniki odżywcze i woda) pomiędzy warstwami nad i pod powierzchnią gleby; b) tworzenia strefy o wysokiej depozycji, transformacji i dostępności składników odżywczych; oraz c) oddziaływania na zbiorowiska roślin naczyniowych poprzez ułatwianie przepływu składników odżywczych i wody, zwłaszcza na terenach suchych z rzadką roślinnością bylinową i zielną.

Organizmy w bioskorupach często pełnią funkcję kluczowych inżynierów ekosystemów, odgrywając kluczową rolę w tej strefie poprzez kolonizację górnych warstw gleby terenów suchych na całym świecie. Składają się one z poikilohydrycznych fotoautotrofów (sinic, glonów, porostów i mchów ), a także heterotrofów, w tym drobnoustrojów (bakterii i archeonów) i grzybów. Odgrywają kluczową rolę w strukturze powierzchni gleby i funkcjonowaniu ekosystemów terenów suchych, regulując erozję i rozwój gleby, wpływając na globalne cykle biogeochemiczne i będąc producentami materii organicznej, stanowiącymi pożywienie dla innych organizmów w glebowej sieci pokarmowej. Bioskorupy są istotnymi biowskaźnikami procesów i integralności ekosystemów. Ich usługi ekosystemowe obejmują regulację klimatu, wpływ na jakość powietrza, żyzność gleby, regulację wody, kontrolę erozji i bioróżnorodność. Podczas wykładu Eli Zaady skupi się na zarządzaniu bioskorupami w ramach działań społeczno-ekologicznych.

Eli Zaady jest agroekologiem glebowym, obecnie pracownikiem naukowym w Centrum Badań i Rozwoju Katif w Ministerstwie Innowacji, Nauki i Technologii w Izraelu. Wcześniej był starszym wykładowcą na Uniwersytecie Ben-Guriona w Negewie, a następnie starszym badaczem i dyrektorem Departamentu Zasobów Naturalnych w Instytucie Wulkanicznym w Ministerstwie Rolnictwa.

W swoich badaniach Eli Zaady skupia się na północnym Negewie, zajmując się takimi tematami, jak biologiczne skorupy glebowe, interakcje gleba–flora–fauna; wypas na terenach otwartych i w strefach zalesionych; wypas w nawadnianych i wzbogaconych organicznie systemach rolniczych; odnowa ekologiczna (stabilizacja gleby i zapobieganie erozji); biogeochemiczny obieg azotu i węgla w systemach pustynnych; procesy nitryfikacji; mechanizmy erozji eolicznej; mikromorfologia i chemia cząstek atmosferycznych; monitorowanie przemieszczania się pestycydów z gruntów uprawnych do przyległych obszarów naturalnych oraz biogeoróżnorodność na pastwiskach Negewu.

Eli Zaady jest autorem i współautorem ponad 130 artykułów naukowych, w tym kilku w wiodących czasopismach, takich jak „Nature” i „Science”, a także autorem około 30 publikacji na temat bioskorup i 16 rozdziałów książek. W 2017 roku został wybrany Badaczem Roku w Centrum Badań Wulkanicznych.

Wykład odbędzie się w poniedziałek, 22 września 2025 r., o godz. 10:00 w sali 0.36 (Miejsce Dobrych Spotkań) w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego.