II.3.10. Utworzenie Centrum – Międzynarodowej Sieci Badawczej w obszarze AMO – fiszka

Realizacja celu IDUB

• Zwiększenie potencjału badawczego
• II.3. Podniesienie zdolności do współpracy poprzez zwiększenie posiadanego potencjału badawczego

Nazwa POB/Grupy działań

• II. U podstaw mikro i makro świata

Opis działania

Cel

Utworzenie Centrum Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej (Centre for Atomic Molecular and Optical Physics), zwanego dalej Centrum, które będzie koordynować, integrować, intensyfikować oraz przede wszystkim umiędzynaradawiać badania w zakresie fizyki AMO prowadzone na Uniwersytecie.

Uzasadnienie

W obszarze fizyki atomowej, molekularnej i optycznej (AMO), zwłaszcza w teorii, choć także w dynamicznie rozwijających się eksperymentach, istnieją już silne grupy badawcze, które mają  zauważalny wkład do nauki światowej i współpracują z wiodącymi ośrodkami naukowymi na świecie. Mowa tutaj o badaniach dotyczących optyki kwantowej, metrologii kwantowej, precyzyjnej fizyki atomowej, ultrazimnych atomów i cząsteczek,  spektroskopii optycznej, fizyki w silnych polach laserowych oraz zagadnień pokrewnych. Badania takie pozwalają lepiej zrozumieć właściwości materii i światła na fundamentalny poziomie a jednocześnie są przepustką do tworzenia nowych technologii kwantowych, w tym opracowania zupełnie nowych sposobów komunikacji, detekcji, obrazowania, metrologii i przetwarzania informacji.

Teoretyczne i doświadczalne grupy badawcze pracujące w obszarze AMO znajdują się w Instytucie Fizyki Teoretycznej, Instytucie Fizyki Doświadczalnej, Centrum Kwantowych Technologii Optycznych oraz Wydziale Chemii. Stworzone Centrum będzie mieć charakter wirtualny, tzn. zaangażowane grupy badawcze będą prowadzić swoje prace w jednostkach Uniwersytetu, zaś utworzenie Centrum pozwoli na lepszą integrację oraz wykorzystanie komplementarnych doświadczeń oraz potencjału zaangażowanych pracowników, wzrost mobilności studentów i doktorantów, przy jednoczesnym umiędzynarodowieniu i wzroście widoczności oraz znaczenia prowadzonych badań. Rozwój sieci międzynarodowych powiązań będzie oparty na ustanowionych dotychczas kontaktach roboczych oraz nowych inicjatywach.

Cele zostaną osiągnięte poprzez realizację zadań, w tym zadań wspólnie z innymi inicjatywami realizowanymi w ramach pozostałych Działań IDUB.

Środowiskowe seminaria AMO oraz serie zaawansowanych wykładów wygłaszane przez wybitnych zagranicznych uczonych będą szczególnie cenne dla studentów i doktorantów.

Centrum w naturalny i kompleksowy sposób będzie współdziałać z Instytutem Studiów Zaawansowanych (Działanie I.3.8) w tym zwłaszcza w zakresie realizacji Distinguished Visiting Fellowships. Ta inicjatywa umożliwi średnio i długoterminowe przyjazdy wybitnych zagranicznych naukowców na okres od 2 tygodni do 6 miesięcy w celu rozpoczęcia lub intensyfikacji współpracy z pracownikami Uniwersytetu. Zdobywcy Distinguished Postdoctoral Fellowships pracujący w dziedzinie AMO również staną się członkami Centrum.

W ramach Centrum co roku zostaną zorganizowane minimum jedne międzynarodowe warsztaty naukowe oraz jedna konferencja o zasięgu międzynarodowym otwarte dla społeczności Uniwersytetu.

Powołanie Centrum pozwoli na wspólne aplikowanie w zewnętrznych konkursach o środki na prowadzenie badań jak również dalsze umiędzynarodowienie. Integracja środowiska AMO w ramach Centrum powinna umożliwić zdobycie środków np. w ramach programów Marie Skłodowska-Curie Actions (MSCA) oraz Narodowej Agencji Wymiany Międzynarodowej (NAWA).

Centrum będzie również wspierać, krótkie przyjazdy młodych naukowców w celu przygotowania wniosków o indywidualne stypendia podoktorskie z programów MSCA i NAWA.

W przyszłości, po zdobyciu dodatkowego finansowania, Centrum może ewoluować na wzór podobnych uznanych międzynarodowo jednostek takich jak Kavli Institute for Theoretical Physics na Uniwerystecie Kalifornijskim w Santa Barbara, Institute for Theoretical Atomic Molecular and Optical Physics na Uniwersytecie Harvarda, albo Nordic Institute for Theoretical Physics.

Zadania

1. Stworzenie i prowadzenie strony internetowej z informacjami o Centrum i jego działalności w tym o zaangażowanych grupach badawczych oraz prowadzonych badaniach, organizowanych seminariach, wykładach, warsztatach, konferencjach oraz zagranicznych gościach.
2. Organizacja cotygodniowego środowiskowego seminarium AMO w oparciu o istniejące Seminarium Optyczne, które ma ugruntowaną pozycji w Warszawie. W przypadku najznamienitszych gości połączonego seminarium AMO i Konserwatorium Wydziałowego. W tym finansowanie kosztu przyjazdu wybitnych zagranicznych prelegentów.
3. Organizacja i finansowanie serii specjalistycznych wykładów dla studentów i doktorantów wygłaszanych przez wybitnych zagranicznych uczonych (współfinansowanie z Działania I.1.1/IV.1.1).
4. Organizacja i finansowanie programu Distinguished Visiting Fellowships (wspólnie z Instytutem Studiów Zaawansowanych – Działanie I.3.8 oraz II.2.1), na przyjazdy wybitnych zagranicznych naukowców na okres od 2 tygodni do 6 miesięcy w celu rozpoczęcia lub intensyfikacji współpracy z pracownikami Uniwersytetu.
5. Organizacja i finansowanie międzynarodowych tematycznych warsztatów naukowych (50-100 uczestników), które będą otwarte dla społeczności Uniwersytetu.
6. Współorganizacja uznanych międzynarodowych konferencji naukowych (współfinansowanie z Działania II.4.1), w ramach których przynajmniej jeden wykład będzie ogólnodostępny dla społeczności Uniwersytetu.
7. Wsparcie mobilności studentów i doktorantów poprzez zapewnieni międzynarodowych kontaktów w zakresie AMO kluczowych do organizacji przyjazdów i wyjazdów badawczych studentów i doktorantów UW do wiodących ośrodków naukowych (finansowanie z Działania IV.2.3).
8. Finansowanie krótkich (1-3 miesiące) przyjazdów młodych naukowców i doktorantów w celu przygotowania wniosków o indywidualne stypendia doktorskie i podoktorskie realizowane na Uniwersytecie (współfinansowanie z Działań I.1.3, I.1.4/IV.2.1).
9. Współfinansowanie  pomostowych stypendiów doktorskich w celu umożliwia wykorzystania środków z grantów zewnętrznych.
10. Gromadzenie doświadczenia i koordynacja wspólnych aplikacji o duże krajowe i międzynarodowe granty badawcze w zakresie AMO (ITN, COFUND, MSCA, NAWA, MNiSW) (współfinansowanie z Działania I.1.3).

Jednostka koordynująca działanie

• Wydział Fizyki

Jednostki zaangażowane w realizację działania

• Wydział Fizyki
• Centrum Nowych Technologii / Centrum Kwantowych Technologii Optycznych
• Wydział Chemii