II.3.2. Przygotowanie i uruchomienie międzynarodowego, wielodziedzinowego projektu badawczego: Różnorodność językowo-kulturowa, bioróżnorodność i środowisko. Procesy globalne, lokalne rezultaty i implikacje społeczne

Realizacja celu IDUB

• Zwiększenie wpływu działalności naukowej prowadzonej na UW na rozwój światowej nauki
• Wzmocnienie współpracy badawczej z instytucjami badawczymi o wysokiej renomie, szczególnie w UE i USA
• Podniesienie międzynarodowego znaczenia uczelni
• Doskonalenie młodej kadry i pozyskiwanie badaczy z zagranicy
• Doskonalenie jakości zarządzenia projektami badawczymi
• Wzmocnienie współpracy naukowej interdyscyplinarnej i międzydziedzinowej w obrębie UW i w partnerstwie międzynarodowym

Nazwa POB/Grupy działań

• IV. Przekraczanie granic humanistyki – badania humanistyczne przekraczające granice dyscyplin, rozwijające innowacyjne narzędzia i modele, poszerzające rozumienie umysłu, języka i kultury

Opis działania

Zadaniem działania jest przygotowanie i uruchomienie międzydziedzinowego i wielodyscyplinarnego projektu badawczego, który podejmie problem badawczy o potencjale zarówno naukowym, jak i aplikacyjnym, a zarazem o istotnym znaczeniu kulturowo-społecznym i ekologicznym. Badanie będzie miało na celu zweryfikowanie i   zrozumienie korelacji między strefami największej koncentracji bioróżnorodności i zróżnicowaniem językowego-kulturowym. Przykładami takich stref są Nowa Gwinea, Amazonia, Mezoameryka czy Kongo. Również Europa posiada szybko kurczące się strefy różnorodności biologicznej i językowej, a współzależności między nimi są nadal słabo poznane. W szczególności, przedmiotem badań staną się mechanizmy i formy interakcji społeczności ludzkim ze środowiskiem/lokalnymi ekosystemami, pozwalające na stabilną kontynuację i replikację zróżnicowania językowo-kulturowego (w tym zwłaszcza stabilną wielojęzyczność) oraz hotspotów bioróżnorodności, w obrębie których owe społeczności egzystują. Kluczowe w tym kontekście jest poznanie strategii lokalnych społeczności i wiedzy lokalnej (kodowanej i przekazywanej w lokalnych językach), pozwalających na zrównoważone relacje i formy eksploatacji środowiska naturalnego.

UW podejmie działania mające na celu stworzenie sieci badawczej z wiodącymi partnerami w Europie  i w krajach pozaeuropejskich. Jej zadaniem będzie uruchomienie wieloinstytucjonalnego, multidyscyplinarnego i szeroko zakrojonego projektu mającego na celu zrozumienie związków między zróżnicowaniem biologicznym, językowym i kulturowym na świecie. Konieczne będzie przeprowadzenie badań pilotażowych/wstępnych na wybranych obszarach w celu precyzyjnego sformułowania tez badawczych oraz założeń metodologicznych badań, uwzględniających specyfikę regionalną. Planowane jest przygotowanie wniosków grantowych do European Research Council (w kategorii Advanced i Synergy) oraz ewentualnie innych programów dla konsorcjów naukowych, które zostaną uruchomione w Horizon Europe.

Uzasadnienie

Oba rodzaje różnorodności zagrożone są przez procesy urbanizacji i industrializacji, a związki i zależności między nimi są nadal bardzo słabo poznane.  Badania wymagać będą ścisłej współpracy ekspertów w zakresie językoznawstwa, kulturoznawstwa, antropologii, biologii, etnobotaniki, etnozoologii, ekologii i ekonomii. Z tego względu przeprowadzenie tego rodzaju projektu wymaga współpracy międzydziedzinowej i międzyinstytucjonalnej. Jako że celem projektu jest odkrycie głównych czynników stojących za zróżnicowaniem i jego zachowaniem, spodziewanym efektem jest również odpowiedź na pytanie, czy związek między odmiennymi typami różnorodności oznacza wzajemną zależność, co pozwoli wypracować bardziej skuteczne strategie działań na rzecz ich zachowania.

Zadania i podprojekty w ramach zadań

Kluczowe zadania naukowe obejmują: (1) krytyczne opracowanie stanu badań (2) zebranie i wstępną analizę dostępnych danych jakościowych i ilościowych (3) wypracowanie kryteriów porównawczych i strategii zbierania/generowania danych (4) terenowe badania pilotażowe (5) opracowanie wyników i dostępnych danych przy wykorzystaniu mapowania GIS i data-mapping (6) stworzenie wniosków grantowych (7) pozyskanie finansowania i uruchomienie badań;

Zadania organizacyjno-strategiczne obejmują: (1) pozyskanie partnerów, negocjacje charakteru współpracy (2) networking z partnerami, wspólne warsztaty i pilotażowe wspólne prace badawcze (3) sformalizowanie sieci badawczej/konsorcjum (4) upowszechnienie wyników badań

Jednostka koordynująca działanie

• Center for Research and Practice in Cultural Continuity/Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową, Wydział „Artes Liberales”

Jednostki zaangażowane w realizację działania

• Wydział „Artes Liberales”
• Wydział Biologii